Phải Lên Tiếng: Kỷ niệm Ngày Điện Ảnh Việt Nam thời Việt Nam Cộng Hoà (22 tháng 9).

Để kỷ niệm Ngày Điện Ảnh Việt Nam thời Việt Nam Cộng Hoà (22 tháng 9).

Chúng ta hãy cùng xem lại những hình ảnh cũ trong tập sách Ngày Điện Ảnh Việt Nam Kỳ thứ 5 (22/9/1973). Cách đây 46 năm.

Nhà văn Đỗ Tiến Đức giám đốc Nha Điện ảnh năm 1969 , là người đề xướng ra ngày Điện ảnh Việt nam , và chọn ngày 22 tháng 9 năm 1969 là ngày Điện ảnh đầu tiên của Ngành Điện ảnh Việt nam để những người làm điện ảnh tại Miền Nam có dịp họp mặt trao đổi kinh nghiệm và thảo luận những vấn đề liên hệ đến nghệ thuật thứ bảy.

Ngày Điện Ảnh cũng còn là ngày biểu tỏ sự đoàn kết giữa mọi giới, mọi ngành thuộc bộ môn điện ảnh, từ sản xuất, nhập cảng đến khai thác, từ đạo diễn, tài tử đến chuyên viên, mỗi người tuỳ theo khả năng, tay nắm tay cùng đóng góp cho lợi ích của điện ảnh, cho sự thành công của điện ảnh… để những người làm điện ảnh tại Miền Nam có dịp họp mặt trao đổi kinh nghiệm và thảo luận những vấn đề liên hệ đến nghệ thuật thứ bảy.

*
* *

Ngày Điện ảnh Việt Nam 22 tháng 9

(Nguyễn Toàn)

Năm mươi năm 1969- 2019

Nhà văn Đỗ tiến Đức giám đốc Nha Điện ảnh năm 1969 , là người đề xướng ra ngày Điện ảnh Việt nam , và chọn ngày 22 tháng 9 năm 1969 là ngày Điện ảnh đầu tiên của Ngành Điện ảnh Việt nam.

Sở dĩ có ngày Điện ảnh VN xuất phát từ buổi họp của Nha Điện ảnh và Phủ Quốc Vụ Khanh đặc trách Văn Hoá của cụ Mai Thọ Truyền . Trong phiên họp Cụ Mai thọ Truyền – cho biết Phủ Quốc Vụ Khanh Văn hoá sẽ tổ chức 1 tuần lễ Văn hoá .Trong tuần lễ Văn hoá sẽ trình diễn Cải lương , Kịch , Hát bội và Ciné
Sau khi tham dự phiên họp xong , nhà văn Đỗ tiến Đức trở về Nha Điện ảnh đã bàn bạc với tất cả các nhân viên của Nha Điện ảnh làm cách nào để giới thiệu đến mọi người về Ngành Điện ảnh trong tuần lễ Văn hoá , không chỉ giới hạn trong các phim tài liệu hay phóng sự mà có các phim Truyện . Do đó nha Điện ảnh đã mời một số đạo diễn có tiếng tăm để thực hiện các bộ phim Truyện như “Xin nhận nơi này làm Quê Hương , Con búp bê nhồi bông , Ba cô gái suối châu ……
Đặc biệt trong tuần lễ Văn hoá , nha Điện ảnh đã khuyến khích Người Việt phải xem phim Việt ,và trong ngày Điện ảnh tất cả các rạp Cine ở thành phố Sàigon sẽ đồng loạt chiếu phim Việt .
Trong ngày Điện ảnh 22 tháng 9 đầu tiên bộ phim “ Xin nhận nơi này làm Quê hương “ của cố đạo diễn Hoàng vĩnh Lộc được trình chiếu tại Rạp Rex với sự tham dự đông đảo các quan khách , các nam nữ tài tử , các đạo diễn ,chuyên viên kỹ tuật, báo chí dưới chủ tọa của ông Nguyễn ngọc An Bộ trưởng thông Tin – Và trong Ngày Điện ảnh VN – ông Bộ trưởng bộ Thông tin Nguyễn ngọc An đã tuyên bố khai mạc ngày Điên ảnh Việt nam và ban hành chính sách phát triển Điện ảnh Việt nam cùng vạch một hướng đi cho nền Điện ảnh .
Sau sự thành công của ngày Điện ảnh Việt nam đầu tiên , các năm kế tiếp đúng ngày 22 tháng 9 là Ngày Điện ảnh Việt Nam – Ban Ngày chiếu phim Việt nam mới của các hãng phim được tuyển chọn trình chiếu ở Rạp Rex – buổi tối cùng ngày có buổi tiếp tân tại Khách sạn Caravelle –
Thành phần ban tổ chức Ngày Điện ảnh Việt nam được luân phiên thay đổi giữa Nha Điện ảnh , các chủ hãng phim , đạo diễn hay chuyên viên kỹ thuật v.v..
Ngày Điện ảnh Việt nam kỳ 5- 1973 là ngày Điện ảnh đặc biệt nhất vì ban tổ chức đã can đảm mời 10 phái đoàn Điện ảnh Á châu tham dự “ Mã Lai , Hongkong , Lào , Miến Điện , Tân gia ba , Nhật bản , Đại hàn và Thái Lan – Sau ngày Điện ảnh , ban tổ chức đã đưa tất cả các nam nữ tài tử của 10 quốc gia và VN đi du lịch thăm Huế , Cổ thành Quảng trị , Bờ sông Thạch hãn , Vĩ Tuyến 17 .
Khi đến phi trường Phú Bài Huế – phái đoàn Điện ảnh đã được đại tá tỉnh trường tỉnh Thừa Thiên chào đón và tặng các thành viên trong phái đoàn mỗi người 1 cái Nón Lá bài thơ – làm qùa kỷ niệm – Sau đó phái đoàn Điện ảnh đã đi thăm Hoàng Cung , lăng Tự Đức .dùng cơm trưa tại nhà thủy tạ với những món ăn Huế rất ngon .Khi hay tin có phái đoàn Điệnh ảnh ra thăm Huế, chuẩn tướng Bùi thế Lân tư lệnh Sư Đoàn Thủy Quân lục chiến cũng đã đáp trực thăng xuống dự bữa cơm trưa cùng phái đoàn trong vòng 30 phút sau đó lại bay ra chiến trường ngay ,thật là vinh hạnh cho phái đoàn Điện ảnh .
Ngày hôm sau đến thăm Bờ Sông Thạch hãn – mặc dù rất bộn rộn chuẩn tướng Bùi thế Lân Tư lệnh Thủy Quân lục chiến một lần nữa đã đáp trực thắng xuống thăm phái đòan kể cả Trung tướng Lâm quang Thi tư lệnh tiền phương của Quân đoàn 1.
Sau 4 ngày thăm viếng Huế , phái đoàn rời Huế về Sàigon trên máy bay của hãng hàng không Việt nam và đã được chiêu đãi tiệc “Champagne on air “ , mặc dù máy bay ở độ cao vẫn êm ru , các diễn viên cùng nhau cụng ly với nhau , hàng ghế sau chồm lên ghế trước –hàng ghế ngang rất vui vẻ , thậm chí có nam diễn viên chạy dọc thân tàu lên xuống chạm ly hoặc hôn với các nữ diễn viên khách –
Cần được biết thêm trong chuyến ra thăm Huế có nam nữ tài tử Hongkong như Nhân Trân , Lý Thanh , Tạ Hiền ,các nam nữ tài tử Thái Lan , Mã Lai Nhật, Đại hàn, Việt nam như Thẩm thúy Hằng , Mộng Tuyền , Ngọc Tuyết , Băng Châu , các đạo diễn Bùi sơn Dzuân , Lê Dân , nam tài tử Trần Quang , Huy Cường , La thoại Tân v.v

Ghi chú thêm – trước khi phái đòan Điện ảnh ra Thăm Huế – ban tổ chức đã viết thư xin ý kiến của Đại tá tỉnh trưởng tỉnh Thừa Thiên -Huế . về vấn đề An ninh cho đoàn Điện ảnh trong lúc cuộc chiến đang xẩy ra , vì nhận thấy không có gì nguy hiểm , nên Đại tá Tỉnh trưởng Thừa Thiên chấp nhận để phái đoàn Điện ảnh du lịch Huế, Bờ Sông Thạch hãn .

Tổng kết Ngày Điện Ảnh Việt nam đã tổ chức được 9 lần – 6 lần trong nước 1969 -1974 và 3 lần ở Hải Ngoại 1993 -1994 và 2000 – Tôi đã tham dự 5 lần trong nước và 1 lần ở Hải Ngoại năm 2000 .