Nhà thơ Nguyễn Bắc Sơn

 

Nguyễn Bắc Sơn và tập thơ CHIẾN TRANH VIỆT NAM VÀ TÔI

Mới đây “Thư Ấn Quán”, một địa chỉ xuất bản sách do một nhóm những nhà văn nhà thơ đã từng có tác phẩm xuất bản ở Miền Nam trước năm 1975 và ở Mỹ sau đó đứng ra chủ trương lần lượt tái bản những tác phẩm văn học giá trị của Văn Chương Miền Nam 1955-1975. Trong tháng 7, 2005 Thư Ấn Quán đã gửi đến thân hữu và những người yêu thơ bản in lại tập thơ “Chiến Tranh Việt Nam và Tôi” của nhà thơ Nguyễn Bắc Sơn, một tác phẩm văn học giá trị nhưng hiện nay rất khó kiếm. Nhóm Thư Ấn Quán với nhà văn Trần Hoài Thư đứng đầu đã trình bày như sau về việc tái bản “Chiến Tranh Việt và Tôi” ở hải ngoại:

 *
*     *

Nhà thơ Nguyễn Bắc Sơn

Nguyễn Bắc Sơn có cái nhìn trong suốt của một nhiếp ảnh gia trước bức tranh sáng sớm quê hương Phan Thiết của ông. Những hình ảnh đó rất đời thường, đẹp bình dị và lung linh như lụa. Bức tranh ấy là thước phim quay chậm chính hình ảnh của ông từ lúc là một chú bé mê đá dế cho tới khi trở thành một người lính, vô tư bật diêm đốt điếu thuốc trong ngày sau một đêm phục kích chờ giết giặc.
Trong túi quần cậu học trò tiểu học
Có con dế than nồng nàn mùi đất ướt
Gáy lên đi ta
Gáy rung rinh làm rụng những lá me non.
Gáy niềm vui tích tắc trong trái tim chàng 

 

*
*     *

Nguyễn Bắc Sơn, gã giang hồ hảo hán

Mười năm nhỉ, mười năm khuất nhục

Ngồi khua ly trong quán cô hồn
Cô độc quá người thanh niên khí phách
Trời đất bao la mà không chỗ dung thân.
Kỳ lạ nhỉ, giờ đây ta bỏ xứ
Theo trái phong du níu gió lên trời
Xin bái biệt cổ thành với nhà ga hoang không thiết lộ
Khói của chòi rơm, bãi cát trăng soi.
(Bỏ xứ - Nguyễn Bắc Sơn)

*
*     *

Nhà thơ Nguyễn Bắc Sơn (1944-2015) - Nguyễn Hưng Quốc

Nhà thơ Nguyễn Bắc Sơn, tên thật Nguyễn Văn Hải, sinh năm 1944 tại Phan Thiết, mới qua đời ngày 4 tháng 8 vừa qua, cũng tại Phan Thiết. Trước năm 1975, ở miền Nam, ông chỉ xuất bản một tập thơ duy nhất, Chiến tranh Việt Nam và tôi (1972); sau năm 1975, sống trong nước, ông cũng chỉ in được một tập thơ, Ở đời như một nhà thơ Đông Phương (1995), trong đó có khá nhiều bài thơ đã in trong tập thơ đầu. Như vậy, Nguyễn Bắc Sơn làm thơ rất ít. Nhưng ấn tượng ông để lại lại khá lớn. Theo lời kể của Võ Phiến, trước năm 1975, cả Doãn Quốc Sỹ lẫn Chu Tử đều khen thơ Nguyễn Bắc Sơn “hay”. Bản thân Võ Phiến, trước năm 1975, trong cuốn Chúng ta qua cách viết (1972), khen bài “Chiến tranh Việt Nam và tôi” là “tuyệt diệu” (trang 228); sau năm 1975, trong cuốn Văn học Miền Nam – Thơ (1999), tiếp tục khen phong cách thơ Nguyễn Bắc Sơn là “độc đáo” (tr. 2927). Ở hải ngoại, năm 2005, đọc lại thơ Nguyễn Bắc Sơn, nhà phê bình Đặng Tiến cũng khen là “hay”, là “tài hoa”, là “thốn tâm thiên cổ”, “tấc lòng lưu vọng ngàn năm”.