Cảm Nhận bài KÝ ỨC BIỂN và bài thơ 'KHÚC THÁNG CHÍN của Tôn Nữ Thu Dung

Đọc Cảm Nhận bài KÝ ỨC BIỂN và bài thơ 'KHÚC THÁNG CHÍN của Tôn Nữ Thu Dung, đã viết trong Đặc San VÕ TÁNH & NỮ TRUNG HỌC/ HUYỀN TRÂN NHATRANG NAM CALI Năm 2017.

 DUY XUYÊN 

KÝ ỨC BIỂN và bài thơ KHÚC THÁNG CHÍN được Ban Biên Tập Đặc San 2017, chọn và đăng trong Đặc San, từ trang 164 -166 (gồm 3 trang; và thêm bài thơ, "Khúc Tháng Chín" trang 167. Theo cảm nhận của tôi, Ký Ức Biển là một bài tản mạn, tự tình về những ký ức trong quá khứ tuổi ngọc. 

Thật vậy, vừa nhập đề nhà văn Tôn Nữ Thu Dung đã viết: "Biển, trong ký ức tôi là một thiên đường tuổi thơ." 

(Tôn Nữ Thu Dung) 

Rồi chỉ một đoạn ngắn theo sau, Tôn Nữ Thu Dung lại viết: "Sóng đong đưa ru tôi vào giấc ngủ, những buổi trưa hanh hao nắng, mà nắng Nha Trang nhiều năm về trước sáng trắng đến nao lòng, nắng mà vẫn gió mát, nắng mà dịu êm như tay ôm, nắng như những cái vuốt ve ấm áp... không phải là những cái nắng hung hãn, khô khốc, điên cuồng." 

(Tôn Nữ Thu Dung)

 

Tiếng sóng vỗ và nắng trên biển Nha Trang được nhà văn Tôn Nữ Thu Dung diễn tả thật thú vị, gần gũi với những ai đã đến biển Nha Trang dù chỉ một lần thôi cũng phải tha thiết với biển. Ai đã từng ngồi phơi chân dưới nắng ấm bên hàng dương, mới cảm nhận được cái nắng, sáng trắng đến nao lòng, nắng mà vẫn mát, nắng mà dịu êm như tay ôm mà Tôn Nữ Thu Dung đã viết.

Tôi nhớ những chiều xa xưa, nắng hanh vàng tràn về giăng giăng, đầu ngõ. Ngồi trầm lặng một mình,  nghe rộn ràng khi nắng từ từ buông xuống òa vỡ bóng hình ai.

Quên làm sao được những buổi chiều nắng lộng, ngồi nghe sóng vỗ thì thầm qua cửa sổ.

Hồi đó, tôi ngồi lặng im để tôi biết mình, bỗng chốc đổi đời! Đổ sụp! Tôi mất biển từ ngày ấy và giờ đây, tôi mới đọc được những dòng nghĩ của nhà văn Tôn Nữ Thu Dung, để thấy mình mất thật nhiều vì từ chiêm bao, tôi mới chợt nghe thấy lại tiếng chân lao xao trên cát, của mấy con còng trong tuổi thơ ngọt ngào, đang rộn ràng mà tình yêu sao chưa kịp đến trong hồn ta, mà tôi vẫn đi tìm dư âm của tháng ngày xưa cũ, tưởng gần nhưng không còn trong tầm tay, và biết khi nào biển sẽ đổi thay, mà...

"Biển, đắm chìm nỗi đau của sinh ly tử biệt...

Từ biển, bao người thân yêu của tôi đã lần lượt đến bên kia bờ tự do mà vẫn đau đáu trong hồn một nỗi sinh ly!

Từ biển, một số người thân yêu của tôi đã trôi dạt biền biệt mất tăm như cộng rong phiêu bạt, như chiếc lá rơi trong cuồng lưu...(HN-T) phiêu du vào cõi hư vô để đau đáu một niềm tử biệt!"

(Tôn Nữ Thu Dung)

Dúng vậy, biển Nha Trang cũng đã từng chan chứa tiếng khóc ngậm ngùi của chia ly, từ biệt...

Biển cũng đã cưu mang, giúp chúng ta trốn thoát kẻ thù. để tìm đường tự do; và cũng từ biển, đã đưa nhiều người vào cõi chết, tử biệt và sinh ly.

Phải rồi, hồi đó, tôi cũng đã từng ra biển... và tôi đã chứng kiến, biển thật hãi hùng...

Nhất là khi tôi đọc 2 câu thơ của  Tôn Nữ Thu Dung trong bài KHÚC THÁNG CHÍN

"Tiếng sóng, tiếng lòng tan vỡ

Cuối trời ... mây khói mênh mông..."

(Tôn Nữ Thu Dung)

Tôi rất đồng cảm với nhà thơ Tôn Nữ Thu Dung, đã làm tôi nhớ lại...

"Biển sắp có bão! Mây tím vây kín khung trời! Mưa bắt đầu rơi nước mắt, khóc thương giọt buồn! Trên trời sấm sét ngoằn ngoèo! Dưới biển, sóng nưóc dâng cao! Phủ chụp con thuyền! Biển rộng nhuộm màu đen kịt. Gió rít mạnh từng cơn.

Bầu trời lành lạnh, báo hiệu cho một cơn “bão biển” kéo về đây với gió bấc từng cơn thổi lạnh buốt thấu xương. Mây đen vân vũ, giăng tỏa bầu trời, mà niềm thương nỗi nhớ trỗi dậy, chen lẫn hãi hùng, kinh sợ ngập tràn thân xác.

Những đám mây đen bỗng nhiên từ đâu ào ào kéo đến. Chiếc ghe nghiêng nghiêng, oằn mình trong mưa gió. Mưa càng lúc càng nặng hạt. Mưa tầm tả, dai dẵng không dứt.

Những đợt sóng cao vời vợi, hình thù như con quái vật, to như kình ngư, kỳ dị như kỳ lân, đầu tóc bạc phơ, miệng há rộng toét loét, nhô hàm răng trắng, nhọn quắt, từ xa phóng nhanh, lướt sóng phăng phăng đến chiếc ghe nhỏ đang lênh đênh, bềnh bồng trên mặt biển, như chiếc lá khô trôi trên bờ đại dương. Biển đổi thành màu đen sậm. Những con sóng to, thẳng đứng như dốc đá, phủ cao, đổ ập vào, đưa con thuyền lên đỉnh của ngọn sóng rồi đột nhiên tuột nhanh xuống vực sâu thăm thẳm.

Chiếc ghe trôi bềnh bồng trên biển cả, như chiếc lá vàng,  rơi rụng.

Những ngọn sóng lớn, cao nghều nghệu, tiếp nối nhau, đánh vào thành ghe, đưa chiếc ghe trồi lên, tụt xuống liên tục, tưởng chừng như lần nào ghe cũng sẽ bị vùi trong lòng đại dương.

Đột nhiên một luồng sóng lớn nổi lên, làm cho ghe bị tròng trành rồi lật úp. Bị sóng đánh ra khỏi ghe từ hồi nào tôi cũng không biết. Cố bơi đi trên mặt biển mênh mông, chừng mười phút, tôi vớ được một can dầu đang nổi bềnh bồng trên mặt biển đen kịt...

(Trích Bão Biển... Duy Xuyên - Tacoma - Văn Nghê Tiền Phong)

"Nhưng đâu đợi đến ngàn năm, dòng hải lưu độc địa đã vùi chôn bao sinh mạng của người vượt biển, đại dương xanh đã bị nhiễm độc với những xác người chết vì oan khốc, chết vì lỡ sinh nhầm vào phần số của một đất nước trót mang định mệnh lưu vong."(Tôn Nữ Thu Dung)

Nhà Văn, nhà Thơ Tôn Nữ Thu Dung khắc khoải với nỗi buồn bềnh bồng lẫn lộn... 

"Qua sông, mịt mờ cố xứ

Ngửa tay, hứng giọt sương buồn

Tiếng sóng, tiếng lòng tan vỡ

Cuối trời...mây khói mênh mông..."

(Tôn Nữ Thu Dung)

Thơ Tôn Nữ Thu Dung mang chất liệu triết lý của tình yêu xa vắng, nhớ thương vô vọng của trái tim mãi lênh đênh mà con đường xưa vẫn một mình ta bước đi đơn côi như chông chênh, chập chờn , chao đảo thác ghềnh...

Thật vậy, thơ Tôn Nữ Thu Dung có một chỗ đứng riêng biệt trong ngôn ngữ của đời thường mà lại mang tình tiết của triết lý sâu xa.

Tôi đọc thơ Tôn Nữ Thu Dung rất nhiều lần nhưng chỉ  thấu hiểu một phần nhỏ của ý thơ phiêu phiêu phong phú đó. Tôi ước mong sao, sẽ đọc được thêm nhiều thơ của Tôn Nữ Thu Dung.

Trở lại bài văn KÝ ỨC BIỂN, tôi thích nhất là câu văn mở đầu bài viết:

"Biển, trong ký ức tôi là một thiên đường tuổi thơ."

(Tôn Nữ Thu Dung)

 Đúng vậy, tuổi thơ của nhiều người về biển  Nha Trang vẫn là sóng, nước, cát, dã tràng, những hàng bàng, hàng dương rũ bóng.

Biển Nha Trang, bao giờ cũng có những hàng tra mời gọi, rũ lá bốn mùa, với tiếng chim ca hót líu lo buổi sớm mai lúc mặt trời nắng đỏ và tiếng gió đùa trong nắng ấm, cành tra nặng trĩu những trái và trái, xanh xanh, đỏ đỏ, tim tím, lá tra che mưa, che nắng cho những ai mới quen nhau lần đầu, trao cho nhau những trái tra chín hồng, đưa vào bờ môi, cắn nhè nhẹ, mớm cho nhau nửa trái còn lại, tình lên môi len lén, nghe ngọt lịm hai đầu lưỡi, thắm lên tim óc, để lời hẹn thêm nồng của các chàng trai Võ Tánh, với các thiên thần Trường Nữ Trung Học Huyền Trân, mộng mị, thơm ngon, lúc nào tóc cũng xõa bờ vai gầy, dáng vóc diệu hiền, mang đến cho biển hương vị nồng nàn, đắm đuối, mà giờ đây ta xa biển của ta, như ta đã mất biển, mãi mãi sẽ không bao giờ tìm lại được những bóng hình tuy xa lạ, những ánh mắt nhìn nhau  trìu mến, nụ cười tuy bẽn lẽn  nhưng thân thương và gần gũi như tình yêu học trò bâng quơ ta mới trao em lần đầu...

 Thơ Tôn Nữ Thu Dung thật sâu sắc, mang nhiều ngôn ngữ luận lý thật trừu tượng:

"Dáng mong manh gầy thuở trước

Chớp mắt ... đã là lãng quên."

(Tôn Nữ Thu Dung)

Nhưng bài văn thì Tôn Nữ Thu Dung lại viết theo ngôn ngữ đời thường, bình dị đôi khi lại chất phát...

"Tôi đã không giữ lại bất cứ điều gì trong vòng tay mình. mà cất chúng trong những ngăn tim xếp hàng riêng biệt ngay ngắn, bí ẩn...để khi cần, tôi mang chúng ra, phủi bụi và tha thiết nhớ."

Ngôn ngữ thật bình dị, dễ hiểu như thế đó!

Còn thơ thì ta phải đọc đi, đọc lại, để tìm hiểu ý nghĩa từng từ ngữ một:

"Bắt chước người xưa quy ẩn

Đừng gọi tôi hoài...lênh đênh

Bắt chước người xưa lận đận

Tình tôi chao đảo thác ghềnh..."

( Tôn Nữ Thu Dung)

Chúc mừng nhà văn, nhà thơ Tôn Nữ Thu Dung đã cho đồng hương Nha Trang được đọc một bài văn và một bài thơ thật hay, thật tuyệt vời...

 DUY XUYÊN.

nguồn: fb Ton Nu Thu Dung

*
*     *

 

Khúc tháng chín

Gác kiếm người xưa quy ẩn

Giang hồ chưa chắc lòng nguôi

Chỉ sợ nhớ thời giông bão

Lời thề lại xóa mất thôi

Qua sông, mịt mờ cố xứ

Ngửa tay, hứng giọt sương buồn

Tiếng sóng, tiếng lòng tan vỡ

Cuối trời… mây khói mênh mông…

Cúi xuống, soi mình bóng nước

Một vầng trăng khuyết chông chênh

Dáng mong manh gầy thuở trước

Chớp mắt… đã là lãng quên.

Bắt chước người xưa quy ẩn

Đừng gọi tôi hoài…lênh đênh

Bắt chước người xưa lận đận

Tình tôi,

chao đảo thác ghềnh…

Tôn Nữ Thu Dung