Veterans Day 100 năm ngày chấm dứt Thế chiến thứ 1

Ngày 28 tháng 7, năm 1914, Thế chiến thứ 1 bùng nổ do sự khởi động của liên quốc Đức, Áo Hung (Austria-Hungary).  Nguyên nhân là do một người công dân nước Nam Tư đã ám sát Công tước Frank Ferdinand là vị Hoàng tử sẽ kế vị ngôi vua đế quốc Áo Hung. Vụ này xảy ra tại thành phố Sarajevo trên lãnh thổ nước Nam Tư cũ, mà nay là thủ đô nước Bosnia Herzegovina. Đây chỉ là nguyên nhân phụ và trực tiếp vì sự xung đột về lãnh thổ vùng Balkan đã diễn ra từ nhiều năm trước giữa đế quốc Áo Hung và vương quốc Serbia. Trước đó, năm 1912, cũng đã nổ ra cuộc chiến gọi là Chiến tranh Balkan thứ Nhất, mà đã kết thúc bởi Hiệp Định London lập ra nước Albania. Qua năm 1913, chiến tranh Balkan thứ Hai lại nổ ra khi Bulgaria và Serbia xâm chiếm nước Hy Lạp.

Thời Sự Hàng Tuần: Veterans Day 100 năm ngày chấm dứt Thế chiến thứ 1

Đỗ Văn Phúc biên soạn và bình luận

Mai Ly (daiphatthanhvietnam)

Thế Chiến thứ Nhất sau đó có thêm sự tham gia của đế quốc Ottoman và nước Bulgaria vào phe trục. Phe liên quốc đồng minh thì có Pháp, Anh, Nga, Serbia, Belgium, Montenegro, Italy, Nhật và Hoa Kỳ. Hoa Kỳ chỉ tham gia vào năm cuối của cuộc chiến để kịp cứu sống các nước Âu Châu khỏi bị tiêu diệt.
Sau 4 năm chiến tranh tàn khốc trên hầu hết lãnh thổ các nước Âu Châu, phe trục thất trận. Các nước phe trục lần lượt đầu hàng và ký các hiệp ước đình chiến. Tiếng súng ngưng hẳn vào lúc 11 giờ sáng ngày 11 tháng 11 năm 1918 sau khi nước chủ động chiến tranh là Đức ký hiệp định đầu hàng 6 giờ trước đó. Một hiệp ước hoà bình chính thức gọi là Treaty of Versailles được ký vào năm 1919.
Cuộc chiến tuy chỉ diễn ra trong 4 năm, nhưng đã gây một tổn thất rất lớn: phe Trục gần 4.4 triệu binh sĩ chết; phe Đồng minh có hơn 5.5 triệu binh sĩ hy sinh; trong đó Nga bị năng nhất (hơn 1.8 triệu), kế đó là Pháp (gần 1.4 triệu), Anh (hơn 1.1 triệu). Hoa Kỳ đóng góp 116 ngàn quân sĩ hy sinh. Quân nhân Mỹ chết trong Thế Chiến 1 và cả sau này trong Thế Chiến 2 hầu hết được chôn cất tại các nghĩa trang trên đất Pháp.
Hoa Kỳ và Pháp đều xem ngày Armistice 11 tháng 11 là ngày lễ chính thức. Cho đến ngày 1 tháng 6, 1954, Quốc Hội Hoa Kỳ đổi tên Armistic Day thàng Veterans Day và xem ngày này là để vinh danh tất cả các cựu chiến binh từng tham gia các cuộc chiến trong lịch sử Hoa Kỳ. Khác với ngày Memorial là ngày tưởng niệm các quân nhân đã chết, ngày Veterans vừa dành cho người chết lẫn người còn sống.
Vào dịp Veterans Day năm nay, một buổi lễ nghiêm tranh được cử hành long trọng tại nghĩa trang Quốc Gia Arlington nhưng vắng mặt Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump; vì ông bận phải tham gia một buổi lễ kỷ niệm ngày đình chiến tổ chức tại Pháp. Ông dù đi xa, vẫn không quên ngày trọng đại này. Lúc 4 giờ chiều, giờ Paris, Tổng Thống đã đến nghĩa trang Suresne, gần thủ đô Paris, nơi chôn cất hơn 1400 quân nhân Hoa Kỳ để cùng Chủ Tịch Ủy Ban Tham Mưu Liên Quân là Đại Tướng Joseph Lunford và Tham Mưu Trưởng Bạch Cung John Kelly để làm lễ nơi đây. Điều rất cảm động là dưới cơn mưa, các quan khách tham dự đều mặc cáo mưa; chỉ trừ các quân nhân cầm cờ đứng dọc hai bên đường vào nghĩa trang. Tổng Thống Trump đến nơi tự tay che chiếc dù cho mình. Khi lên khán đài danh dự, ông bỏ dù, ngồi cùng hai vị kia dưới cơn mưa và đã đọc diễn văn dài chừng 20 phút. Mưa thấm ướt hết đầu tóc và cả bộ suit ông mặc. 

http://michaelpdo.com/2018/11/thoi-su-hang-tuan-ngay-17-thang-11-2018-thanh-qua-cua-tong-thong-trump-hai-nam-qua/