Tám giờ sáng hôm nay, Tintin bật khóc. Chẳng phải vì con chó Milou mất
tích. Mà vì ba quả bom thổi bay tính mạng của 36 người vô tội, làm 170
người khác bị thương. Tám giờ sáng, giờ mọi người đã thức dậy, đã dùng
xong một cái croissant, một ly cà phê, và trên đường tới sở, tới trường,
một số người chuẩn bị cho những chuyến bay ngắn dài, với túi khoác trên
vai, valy để sẵn sàng dưới chân, tay cầm passport. Một ngày hẳn sẽ
giống như những ngày khác, một ngày rất mới mẻ để bắt đầu. Thế nhưng
Tintin đã khóc khi ba quả bom nổ tung. Mang mầm chết chóc đến, mang
hoảng loạn đến, mang nỗi sợ đến, mang giận dữ đến. Dù cho Jacques Brel
có cất lời ca bài “Quand on a que l’amour” lúc này, hẳn mọi người sẽ
khó lòng tha thứ. Nỗi mất mát lớn lao quá cho một đất nước quá nhỏ.
Nước Bỉ bé tí hin, nằm lọt thỏm giữa
bên trái là đại cường quốc Pháp, bên phải là đại cường quốc Đức, mép phía trên
là tulip Hòa Lan, khoảng phía dưới là ngân hàng Luxemburg. Nó nhỏ đến nỗi lái
xe khoảng 3 tiếng tứ phía là đã sang đất nước khác màu cờ khác quốc ca khác lúc
nào không hay. Nó yên bình hiền hòa đến nỗi quốc gia chút xíu có hai ngôn ngữ,
mạnh ai muốn nói tiếng gì thì nói, dĩ hòa vi quý. Vua Bỉ đi ra đi vô cung điện,
không trống kèn rầm rộ, nhìn cờ treo biết Vua ở đó, không có lá cờ đen vàng đỏ trên nóc Palace, biết ngài đi vắng. Hôm khai trường vừa rồi,
Vua dẫn hai bà con đi học như mọi ông bố bình thường, đồ rằng Hoàng hậu sáng
hôm đó đứng trong bếp gói đồ ăn vào hộp cơm cho con mang đi học. Nó yên bình đến
nỗi cảnh sát của Bỉ hơi chậm chạp vì chưa từng đụng độ với bất cứ tình huống
nguy hiểm nào, ngày diễn binh kéo xe tăng xe pháo mọi người bảo nhau có biết bắn
hay không đấy.
Nói thế để biết cái đất nước đó nó
hiền lành và ba phải biết bao nhiêu.
Thế mà sáng nay đất nước của Tintin
có hơn ba mươi người nằm xuống, khoảng hơn một trămngười bị thương. Chỉ vì một
nhóm người không thích cái lối sống của nước Bỉ, không thích những gì nước Bỉ
đã cho mình, không thích tất cả trừ chuyện giết người vô tội. Tấn công tự sát,
nghĩa là nó cũng nổ tung cùng lúc với trái bom cột chặt vào bụng, con đường đi lên
thiên đàng ngắn nhất. Cứ việc đi, nhưng tại sao lại bắt chừng đó người, những
người tay còn cầm túi hành lý, vé máy bay, chuẩn bị cho một chuyến đi xa, những
người sáng ra đi làm như mọi ngày mà không biết rằng buổi chiều mình không về
nhà, cùng đi với mình? Những người nằm xuống, không bao giờ biết ngày mai sẽ
như thế nào, đã từng một cách trực tiếp hay gián tiếp, dùng chính tiền thuế
đóng góp của mình nuôi cái quả bom tự sát đó, từ khi nó được đẻ ra, lớn lên đi
học, chắc không đi làm, để rồi hôm nay nuôi ong tay áo. Họ, những người đã nuôi cái mầm mống ung nhọt hận thù đó, nằm chết trên
sàn sân bay Zaventem mảnh vỡ tung tóe, trên sàn métro Maelbeek máu chảy loang lổ,
mà không kịp hiểu tại sao lại là chính họ, mà không kịp biết vì đâu nông nỗi,
mà không ngờ rằng lòng tốt của mình được trả giá bội bạc đến như vậy. Bắt đầu từ
tối hôm nay trở đi sẽ có những bữa ăn dư một bộ dĩa muỗng, những công sở dư một
chỗ ngồi, những bức hình chụp sẽ có một khoảng trống không gì lấp đầy được. Ai
sẽ phải trả giá cho những mất mát đó? Cái thằng khốn kiếp chết cùng với họ ư?
Gia đình của nó ư? Tổ chức nhà nước Hồi Giáo IS sẽ nhơn nhơn đứng ra nhận, rất
đỗi tự hào vì đã đánh một cú chí tử vào “trái tim của Châu Âu”. Nhưng chúng sẽ bị cả thế giới sỉ vả, lên án và quyết tâm diệt tận gốc càng
quyết liệt hơn. Giải pháp hòa bình cho mọi xung đột giữa tổ chức này với phần
còn lại của thế giới càng đi dần về con số zero hoặc dưới zero. E rằng bạo lực
sẽ càng mạnh mẽ hơn, từ cả đôi phía.
Cái đất nước bé tí này, cái đất nước
của Xì Trum – Peyo, sáng nay có ba quả bom nổ ở hai chỗ khác nhau, mang theo
hơn 30 sinh mạng, đủ để làm cả nước bị tê liệt. Nhưng có lẽ mọi người sững sờ,
tê tái vì sự khủng khiếp, dã man, vô nhân tính của lũ giết người nhiều hơn.
Métro đóng cửa, sân bay đóng cửa, biên giới đóng cửa, trường học đóng cửa. Xe
nhà thương xe cảnh sát hú còi ầm ĩ, xe cộ ách tắc trên xa lộ. Và mọi người nhìn
nhau bàng hoàng. New York năm 2001 đã từng trải qua thảm cảnh này, rồi tới
Paris năm 2015 đã đi qua mọi chết chóc vô nghĩa, và hôm nay là Bruxelles. Nhân
loại tê điếng vì cách người người đối xử với nhau. Nhân loại nhìn nhau không hiểu
vì sao. Jacques Brel xứ Bỉ đã từng hát cách đây khá lâu “Quand on a que
l’amour”, bài hát này được chọn hát trong dịp tưởng niệm những nạn nhân đã chết
ở Paris năm ngoái, bây giờ cất lại lên cho những người nằm xuống ở Bruxelles. Bài
ca hòa bình cho nhân loại nhưng chắc chắn
đã chẳng lọt vào tai những kẻ giết chóc, những kẻ cố tình chà đạp lên những gì
cao đẹp nhất của loài người.
Quand on n' a que l'amour
A s'offrir en partage
Au jour du grand voyage
Qu'est notre grand amour
Quand on n' a que l'amour
Mon amour toi et moi
Pour qu'éclate de joie
Chaque heure et chaque jour
Quand on n' a que l'amour
Pour vivre nos promesses
Sans nulle autre richesse
Que d'y croire toujours
Quand on n' a que l'amour
Pour meubler de merveilles
Et couvrir de soleil
La laideur des faubourgs
Quand on n' a que l'amour
Pour unique raison
Pour unique chanson
Et unique secours
Quand on n' a que l'amour
Pour habiller matin
Pauvres et malandrins
De manteaux de velours
Quand on n' a que l'amour
A offrir en prière
Pour les maux de la terre
En simple troubadour
Quand on n' a que l'amour
A offrir à ceux-lа
Don't l'unique combat
Est de chercher le jour
Quand on n' a que l'amour
Pour tracer un chemin
Et forcer le destin
A chaque carrefour
Quand on n' a que l'amour
Pour parler aux canons
Et rien qu'une chanson
Pour convaincre un tambour
Alors sans avoir rien
Que la force d'aimer
Nous aurons dans nos mains
Amis, le monde entier
Quân khủng bố như cỏ dại, nhổ chỗ
này, mọc chỗ khác. Bởi vì chúng chẳng còn gì để mất, hoặc tự cho là chẳng còn
gì để mất, ngoại trừ thiên đàng như bánh vẽ trước mặt, và có thể đâu đó, là một
số tiền kha khá để lại cho gia đình chăng? Nước Bỉ đã từng giang rộng vòng tay
tạo cho không biết bao nhiêu người tị nạn những cơ hội ngang bằng dân bản xứ.
Cơ hội đó là đồng đều, thế thì tại sao một nhóm thanh niên mặt mũi non choẹt,
sinh ra ở Bỉ, nói tiếng Pháp xoen xoét, tiếng Hòa Lan bị bắt học ở trường cho rằng
khó quá ì à ì ạch mãi không xong một mẩu
đối thoại, nhưng một câu chào chẳng lẽ không nói được, thì tại sao lại phải đi
tự sát cho một chính nghĩa ở tận đâu? Cái chính nghĩa mà nói cho cùng, đã đẩy
hơn hai phần ba dân số của Syria bỏ chạy tán loạn, sẵn sàng bỏ mạng chết trên
biển để đến được Châu Âu, cái chính nghĩa đã đẩy mọi người ra khỏi tổ ấm của
mình, ra khỏi mái nhà của mình, ra khỏi quê cha đất tổ của mình, để rồi tha
phương cầu thực, vất vưởng trong các trại tị nạn, chờ tấm lòng nhân ái của một
quốc gia nào đó. Và nếu quốc gia đó có mở lòng đón họ, cùng lúc đón luôn nguy
cơ khủng bố chen vào. Sau này, nếu các quốc gia có tuyên bố đóng cửa cho làn sóng
tị nạn, thì xin hiểu giùm cho tại sao.
Dù cho có nhân danh bất cứ cái gì đi
nữa, lấy đi chừng đó sinh mạng của những người vô tội là điều bất chính nghĩa
nhất trên đời, là điều đáng bị sỉ nhục, đáng bị lên án và không bao giờ tha thứ
được.
Sáng nay đọc hàng tin lớn trên CNN “Brussels
under attack” không kìm được nước mắt! Belgium là quê hương thứ hai của mình, mọi
nhớ mong mọi trông ngóng đều hướng về nó, mọi vui buồn đều dồn về nó, vì nó có
Ba có Má, có anh chị em, vì nó đã cưu mang mình những bước đầu chập chững đất
khách quê người, vì nó đón nhận mình trong vòng tay rất đỗi êm ái, hòa bình và
thân thiện của nó và vì nó đã cho mình một cơ hội để từ đó mình mới được như
ngày hôm nay. Mình rất đỗi tự hào để
tuyên bố rằng “Je suis Bruxelles”, ngày hôm nay và mãi sau này.
Tự trong đáy lòng, xin chia buồn với tất cả những
nạn nhân của ngày hôm nay. Công lý sẽ đến với tất cả mọi người, mọi tội ác sẽ bị
trừng phạt, nhân loại không dung tha cho mọi bạo lực đã và đang núp bóng dưới bất
cứ chiêu bài nào, dưới bất cứ chính nghĩa nào dưới bất cứ tôn giáo nào.
Be strong, Belgium!
Lan Hương
Fort Worth 03/22/2016
*
* *
Thắp nến tưởng niệm thảm kịch Brussels
*
Khủng bố liên tiếp ở sân bay nhà ga Brussel Bỉ
Tại
Việt Nam cuối mùa Xuân 1972, tình hình chiến sự ngày thêm khốc liệt. Hiệp
định Paris hội họp căng thẳng. Trận mùa hè đỏ lửa bắt đầu. Địch quân đưa
chính quy vào mặt trận quân khu II trên chiến trường Cao Nguyên tại Tân
Cảnh, nơi đồn trú Bộ Tư Lệnh Tiền Phương của Sư đoàn 22.
Nửa ngày ở Dakto
Buổi trưa ở Chennai. Làm việc xong
trên đường trở về khách sạn, tôi nhờ người lái xe đưa đi thăm vịnh
Bengal. Đứng bên bờ vịnh nhìn sang phía bên kia bờ là Đông Nam Á. Tôi tự
hỏi Việt Nam đang nằm ở đâu sau dòng nước xanh xa thẳm kia. Và cùng lúc
tôi chợt nghĩ đến bài hát "Việt Nam tôi đâu" của Việt Khang đang trở
thành khẩu hiệu cho tuổi trẻ trong vào ngoài nước.
Cao Xuân Huy và “Tháng Ba gãy súng”
