Tranh bích họa tiêu biểu thời Phục Hưng

Hội hoạ thời Phục Hưng là đỉnh cao của hội hoạ, là bước ngoặt của nền mĩ thuật thế giới, đóng vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển nhiều lĩnh vực như: tìm ra chất liệu sơn dầu, phát triển bộ môn giải phẫu tạo hình, luật xa gần, phối cảnh, hình hoạ, nhiếp ảnh… Là nơi sản sinh ra rất nhiều nhân tài nghệ thuật, nhiều hoạ sĩ nổi tiếng, nhiều tác phẩm để đời cho cả thế giới. Dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu hai kỹ thuật vẽ tranh bích họa thời Phục Hưng.

Tranh bích họa trong nền nghệ thuật cổ điển đã tồn tại từ rất lâu, không có tài liệu cụ thể nào có thể chỉ rõ ra thời gian xuất hiện của nó. Nhưng từ rất sớm, thời kỳ văn minh Minoan (khoảng từ 2700-1450 TCN) hay thời kỳ La Mã cổ đại (như tại thành cổ Pompeii) người ta đã phát hiện ra rất nhiều di tích các bức tranh bích họa cổ. 

Nghệ thuật tranh bích họa thời kỳ Văn hóa Phục Hưng Ý có thể coi là được phát triển rực rỡ nhất. Trong suốt hàng trăm năm từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 16, những “người khổng lồ” như Cimabue (1240-1302), Giotto (1267-1337), Masaccio (1401-1428), Fra Angelico (1395-1455) hay Michelangelo (1475-1564) v.v. đều là những nghệ sĩ vẽ tranh bích họa nổi danh trong lịch sử nghệ thuật và tạo nên một trường phái nghệ thuật nổi tiếng bậc nhất.

Những tác phẩm tranh tường như “Sự phán xét cuối cùng” cùng với Genesis Fresco trên trần nhà nguyện Sistine của Michelangelo được coi là tuyệt tác bích họa vĩ đại, đồ sộ nhất, hay tác phẩm “Học viện Athena” trong Phòng Raffaello tại Điện Tông tòa ở Vatican là tác phẩm nổi tiếng bậc nhất bởi kỹ thuật điêu luyện, tinh tế.

Tuy nhiên, từ sau thế kỷ 16, tranh bích họa dần dần bị suy thoái, nhường chỗ cho tranh sơn dầu. Mãi cho đến nửa đầu thế kỷ 20, nhờ sự cố gắng của Diego Rivera cũng như một số bức tranh tại Mexico đã ngắn ngủi phục sinh lại kỹ thuật tranh bích họa này.

Trong tiếng Việt, bích họa được đọc theo từ nguyên gốc Hán-Việt là “壁畫” có nghĩa đơn giản là “tranh tường” trong khi tiếng Hán hiện đại gọi là “thấp bích họa”, nghĩa là “tranh tường ướt”.

Danh từ “fresco” trong tiếng Ý (affresco) có nghĩa là “tươi/sống” hàm ý chỉ vữa ướt. Đối nghĩa là “secco” chỉ kỹ thuật vẽ trên vách trát vữa đã khô.

Bích họa, còn gọi là fresco, là tranh vẽ thực hiện trên một diện tích lớn, thường là tường vách hoặc trần nhà. Gọi là tranh “tường ướt” là vì người nghệ sĩ phải đem thuốc màu sau khi đã pha với nước, tô vẽ lên mặt vữa khi vữa còn ướt.

Ngày xưa, không có sẵn màu nước như bây giờ, các nghệ sĩ sẽ phải nghiền nát bột màu, sau đó hòa chung với nước, sẽ cho ra các loại màu khác nhau. Rồi đem màu kết hợp với vữa hồ, sau khi đông cứng lại, sẽ trở thành một phần chắc chắn của các bức tường. Bởi vì những bức tranh tường này rất bền, bề ngoài cũng không bị thay đổi nhiều, nên vẽ tranh tường đã trở thành một phương pháp mỹ thuật lý tưởng.

Theo DKN

*
*     *

 

vongngayxanh sưu tầm & tổng hợp