Tạp ghi sau
40 năm
Tựa
Giống vòng xích sắt của chiếc xe tăng với những móc xích hoen rỉ, vì năm tháng nối nhau lăn theo gió cát bụi mù của trận địa. Bài sử truyện đây cũng vậy, được kết nối với những trận chiến qua giấy khô mực nẻ gần như đã mờ nhân ảnh theo thời gian từ 2 giờ sáng ngày 10-3-1975 tại Ban Mê Thuột đến 8 giờ 45 tối 30-4 ở Sài Gòn. Bài viết tạm cho là văn sử mà sử phẩm trích dẫn theo tác giả trong và ngoài nước, đôi khi có chi tiết búi bấn ngay trong một bài viết. Vì vậy mức độ trung thực chỉ có giới hạn. Lực đực qua tác giả ngoại quốc, vì thiên tả, những ký giả phản chiến này cùng tiếng Tây tiếng u, nên không tránh khỏi chữ nghĩa hợi ra thỉ, ngư ra lỗ. Riêng tác giả trong nước, với họ lịch sử là chuyện kể của kẻ chiến thắng. Vì thế chẳng thể cho là khả tín. Tuy nhiên người sưu tầm vẫn đần đù đưa vào sử truyện để tồn nghi.
Đẽo câu gọt chữ thì những góp nhặt, ghi chép trong tạp ghi không di lụy với chủ quan, hay khách quan. Bởi nhẽ đúng hay sai chỉ cách nhau một sợi tóc, vì cái đúng của hiện tại có thể là cái sai của…100 năm sau. Vì vậy người sưu tầm chỈ vơ bèo gạt tép những gì khả dĩ có thể chấp nhận được. Và được biểu nhất lãm từng giờ, từng ngày với phiến ngôn chích tự lụi đụi tìm lại những khúc quanh của quân sử. Người sưu tầm không dám lấy đũa chống trời lộng chữ như bút sử Lê Hy trong Đại Việt sử ký là: "Khảo đính sử phẩm cũ, chỗ nào sai thì sửa lại, chỗ nào đúng thì ghi chép lấy". Mà chỉ có chút hơi hám sử cương mục của Chu Hy…đời Nam Tống: "Các việc chép theo thứ tự thời gian như phép chép biên niên, nhưng tóm lược việc định chép trong một đoạn hoặc một câu ngắn, nêu lên một tiêu đề, ở dưới chép tự sự của sử sự xảy ra”.
Đắm chìm trong lửa đạn, người sưu tầm mằn mò những sự kiện riêng lẻ, kết nối thành một tương quan liên đới tổng hợp hầu mong có cái nhìn nào đấy qua trận chiến của một thời khói lửa. Từ lỗ chiếu môn qua đỉnh đầu ruồi, người viết nhắm vào những truyện ngắn, ký truyện, bút ký chiến trường để có cái nhìn nào đó với trận chiến của thuở trời đất nổi cơn gió bụi. Nói cho ngay, người viết cũng muốn đẩy đưa bạn đọc phiêu lãng quên mình lãng du nhưng không lãng quên những ì ầm của xe tăng, những ầm ì của đại pháo của một thời chinh chiến đã qua.
Sa đà với những góp nhặt sỏi đá khác, người sưu tầm chỉ giữ lại dữ kiện như một dấu ấn của chiến trường xưa, tên tuổi cũ. Tuy nhiên có một số tiết mục như quân sử ngoại truyện, hay bên lề trận chiến đôi khi không cùng góc nhìn với bạn đọc. Người viết không um thủm là "phán quan" mà chỉ vạy vọ từ "ngự sử văn đàn" khó tính khác. Thêm nữa qua sử học, sử phẩm khả tín sau 60 năm mới được đưa vào sử thi. Nhưng nay đã 40 năm, những truyền văn vẫn còn những ẩn khuất nằm sau những trận chiến để trở thành truyền thuyết. Vì thế văn bài, văn sử này được nối lại từng khúc, từng đoạn, được lược khảo, kỷ lược hầu mong góp nhặt những mảnh khuyết sử như những mắt xích đứt của chiếc xe tăng, của cả hai bên…bên bờ trận địa.
Tạp
ghi sau 40 năm để đi tìm thời gian đã mất, vì cảm tính,
vì đứng bên lề cuộc chiến, người cầm bút vất vưởng
với chữ nghĩa nên không thể tránh khỏi những cảm hoài
với những người cầm súng của một thời một thuở nhất
tướng công thành vạn cốt khô hiện đang nằm ở đâu đó…
Với thư bất tận ngôn, ngôn bất tận ý, nay xin thưa.
Ất Mùi năm thứ 40 (1975– 2015) - Phi Ngọc Hùng
*
* *
* *
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire