Cho đến bây giờ, mặc dù trải qua nhiều năm tháng cùng với những thay
đổi về hoàn cảnh xã hội và thời cuộc, Mai Hương vẫn luôn giữ cho mình
một chỗ đứng cao trong âm nhạc Việt Nam.
Tiếng hát phảng phất nét sang cả với một âm vực đặc biệt của Mai
Hương hình như chỉ thích hợp với những sáng tác phẩm giá trị, từng một
thời lôi cuốn được rất nhiều khán thính giả của các chương trình phát
thanh và truyền hình tại Việt Nam trước năm 75.
Tiếng hát đó cho đến nay
vẫn luôn là một tiếng hát được nhắc nhở đến với nhiều cảm phục trên
phương diện tài nghệ, với nhiều cảm tình dựa trên khả năng dẫn dắt người
nghe về kỷ niệm của những ngày xa xưa.
Mai Hương chào đời tại Đà Nẵng, mặc dù gia đình chị gốc Hà Nội. Thân
phụ cô – ông Phạm Đình Sỹ – là một viên chức thuộc ngành quan thuế nên
thường hoán chuyển nhiều nơi, đó là lý do chị được sinh ra ở miền Trung.
Một thời gian sau, cả gia đình chuyển ra Huế, rồi trở lên miền thượng
du Bắc Việt trong thời kỳ kháng chiến. Mãi cho đến năm 1951, toàn thể
gia đình chị mới trở về Hà Nội và chỉ một năm sau lại chuyển vào Sài
Gòn, hai năm trước khi làn sóng di cư bắt đầu.
Mai Hương sinh trưởng trong một đại gia đình nghệ sĩ. Song thân chị
là Phạm Đình Sỹ và Kiều Hạnh, hai tên tuổi lớn trong giới sinh hoạt văn
hóa nghệ thuật. Thân phụ cô là anh cả của những thành viên trong ban hợp
ca Thăng Long, sau khi về hưu đã phụ giúp mẹ cô thực hiện những chương
trình văn nghệ dành cho nhi đồng trên các đài phát thanh và truyền hình
(Ban Tuổi Xanh).
Ban Tuổi Xanh
Riêng thân mẫu cô là một kịch sĩ lừng danh, hoạt động từ khi còn rất
trẻ trong các đoàn văn nghệ hậu phương vào những năm 40, cùng thời với
Thế Lữ của nhóm “Tự Lực Văn Đoàn” và cũng là ông họ của Mai Hương. Mặc
dù thân mẫu Mai Hương là một kịch sĩ, nhưng chị lại không chịu ảnh hưởng
của ngành này mà lại chịu nhiều ảnh hưởng từ các cô chú về lãnh vực ca
hát.
Các cô chú của Mai Hương chính là những tên tuổi lớn của nền tân nhạc
Việt Nam như Hoài Trung, Hoài Bắc, Thái Thanh, Thái Hằng. Chính nhờ
vậy, Mai Hương đã tỏ ra có năng khiếu rất sớm để bước đến với ca nhạc từ
khi còn trẻ. Từ năm 1953, cô đã dự thi cuộc tuyển lựa ca sĩ của đài
phát thanh Pháp Á.
Mai Hương từng chia sẻ trên đài RFA:
“Năm 1952, 53 gì đó, tôi mới 11, 12 tuổi thôi, ở Hà Nội vào Sài
Gòn. Tôi lúc đó được cô ruột là cô Thái Thanh khuyến khích ghi tên vào
chương trình thi tuyển lựa tài tử dưới thời ông giám đốc đài phát thanh
Pháp Á chương trình Tiếng Việt là ông Hoàng Cao Tăng, hát bài Chú Cuội
của Phạm Duy. Vào đến chung kết mà qua 4 thời kỳ như vậy là cũng không
phải dễ. Qua thời kỳ thi tuyển, tôi trúng tuyển ngay. Tuần tự như vậy
vào chung kết, cô Thái Thanh tập cho bài Xuân và Tuổi Trẻ của nhạc sĩ La
Hối, lời Thế Lữ. Tất cả mọi người ngồi ban giám khảo nói rằng một con
bé 12 tuổi hát bài ấy là quá khó, thế là chấm đậu luôn.”
Tuy có khiếu về nhạc nhưng Mai Hương trước đó không hề nghĩ là mình
sẽ trở thành một ca sĩ. Đối với cô, việc trở thành một giọng ca tên tuổi
sau này hoàn toàn đến từ những sự đưa đẩy không nằm trong dự định. Tuy
nhiên lý do chính là Mai Hương đã được những nhạc sĩ trưởng ban văn nghệ
của các đài phát thanh để ý từ khi còn hát trong chương trình thiếu
nhi, rồi sau đó mời cô cộng tác với các “ban nhạc người lớn”.
Ca sĩ Mai Hương và em gái – ca sĩ Bạch Tuyết
Song song với thời gian cộng tác với các chương trình thiếu nhi, Mai
Hương theo học trường Quốc Gia Âm Nhạc được khoảng 3 năm, dưới sự hướng
dẫn của những giáo sư tên tuổi. Cô học violon với thầy Nhiên, ký âm pháp
với thầy Nguyễn Cầu, đàn tranh với thầy Nguyễn Hữu Ba và hợp xướng với
thầy Hải Linh. Vì bận thi tú tài 1 nên cô phải bỏ dở dang việc học nhạc.
Tuy nhiên cô đã có được một căn bản khá vững vàng nên khi cộng tác với
những chương trình tân nhạc lớn, Mai Hương không gặp phải một khó khăn
nào.
Ca sĩ Mai Hương trong ngày cưới
Vào năm 1961, khi được 19 tuổi, Mai Hương lập gia đình nên đã không
tiếp tục theo học trường Nguyễn Bá Tòng. Chồng cô khi đó là công chức
tùng sự tại Nha Hàng Không Dân Sự. Mai Hương cho biết chỉ quen biết
người chồng tương lai 3 tháng trước khi tổ chức lễ thành hôn tại nhà
hàng Đồng Khánh vào tháng 9 năm 1961.
Hai người tuy là hàng xóm trong cùng một con hẻm trên đường Bùi thị
Xuân, nhưng chưa hề nói truyện với nhau bao giờ. Mai Hương cho biết cuộc
hôn nhân của cô đều đến từ sự xếp đặt của gia đình mà không phải đến từ
tình yêu thật sự.
Nhưng sau gần 60 năm chung sống, Mai Hương đã hoàn toàn tìm được hạnh
phúc trọn vẹn bên chồng và 4 người con, gồm 1 trai và 3 gái. Không có
ai trong số 4 người con của cô đi theo con đường của mẹ, họ cũng không
có căn bản nhạc lý, ngoài hai người con gái có giọng hát tương đối tốt.
Có thể do sự cách biệt giữa hai thế hệ cùng môi trường xã hội, những
người con của Mai Hương cũng tỏ ra không thích hợp với loại nhạc do cô
trình bày, nhưng bù lại, chồng cô là người luôn khuyến khích Mai Hương
trên con đường nghệ thuật.
Trong khi đó, những ca khúc được trình bày bởi tiếng hát Mai Hương đã
là những ca khúc có khả năng làm say mê những khán thính giả lớn tuổi
như chính cô nhận xét:
“Khán thính giả của tôi đại đa số là người
lớn tuổi. Đó là điều dĩ nhiên vì giọng hát của mình là giọng hát cũ, bài
hát mình cũng là bài hát cũ thì đương nhiên đối tượng của mình cũng
phải là lớp khán giả đó, lớn tuổi và yêu loại nhạc tiền chiến”.
Đặc biệt, dù Mai Hương là một giọng ca nổi tiếng, nhưng khi còn ở
Việt Nam cô ít khi xuất hiện trước khán giả. Tên tuổi cô được biết đến
nhiều đều từ các chương trình phát thanh và truyền hình. Ngoài đài phát
thanh Pháp Á và Đài Phát Thanh Sài Gòn, Mai Hương còn hát trên những đài
Quân Đội và Tiếng Nói Tự Do cùng đài Truyền Hình Việt Nam. Có thể nói
Mai Hương đã cộng tác với hầu hết những chương trình ca nhạc nổi tiếng
vào thời đó với các trưởng ban như Nghiêm Phú Phi, Nguyễn Quí Lãm, Võ
Đức Tuyết, Y Vân, Hoàng Trọng, Vũ Thành… chưa kể cô còn đảm nhiệm cả
phần đọc truyện và xướng ngôn viên.
Mai Hương trình diễn trên sân khấu lần đầu tiên trong vở kịch thơ
“Tấm Gương Nhi Nữ” cùng với các cô chú Thái Thanh, Khánh Ngọc, Hoài
Trung và Hoài Bắc. Khi còn trong lứa tuổi nhi đồng vào năm 1954-1955,
Mai Hương đã hát một mình lần đầu tiên trước khán giả nhạc phẩm “Hận Ly
Hương” của Hoa Ngọc Long.
Riêng trong lĩnh vực vũ trường, Mai Hương mới chỉ ký giao kèo duy
nhất dài 6 tháng với vũ trường Tự Do vào năm 1970 – sau khi sanh người
con gái thứ 3 tên Mai Khanh – qua lời mời của ca sĩ Khánh Ly, lúc đó phụ
trách chương trình cho vũ trường này.
Đêm cuối cùng trước khi mãn hạn giao kèo, vũ trường Tự Do bị nổ vì
nạn khủng bô’, trong khi cô đang trình bày nhạc phẩm Love Story. Cô cho
biết là sau đó không bao giờ dám bước lên phòng trà hoặc vũ trường nữa.
Mai Hương cùng 2 người chú ruột: Hoài Trung và Hoài Bắc
Mai Hương cùng chồng và 4 con rời Việt Nam vào ngày 22 tháng 4 năm
1975. Sau một tuần ở đảo Guam, cả gia đình sang thẳng Nam California,
tạm trú tại trại Pendleton một thời gian ngắn trước khi bắt đầu một cuộc
sống mới trên xứ người. Chỉ một năm sau, Mai Hương đã được mời đi trình
diễn. Buổi trình diễn đầu tiên của cô trước khán giả Việt Nam tại hải
ngoại diễn ra ở thành phố New Orleans.
Cũng trong năm 1976, cô đã được mời hát tại thành phố Seattle với
những nhạc phẩm như “Giòng Sông Xanh” và “Giấc Mơ Hồi Hương”… và đã được
khán giả đón nhận rất nhiệt tình, nhất là với “Giấc Mơ Hồi Hương” của
Vũ Thành là một nhạc phẩm đã gắn liền với tên tuổi của cô.
Những Tình khúc Qua Tiếng Hát Mai Hương
*
* *
Vào năm 1980, băng nhạc đầu tiên của Mai Hương được phát hành tại hải
ngoại mang tựa đề “Giấc Mơ Hồi Hương” do Trung Tâm Trường Hải thực
hiện, một thời gian sau thì băng nhạc này được trung tâm Tú Quỳnh đưa
vào CD, cho đến nay vẫn được nhiều người đặt mua. Tổng cộng đã có tất cả
trên 10 CD với tiếng hát của Mai Hương đã được phát hành, trong số đó
có CD “Tìm Nhau Bốn Mùa” được cô hát chung với Kim Tước và Quỳnh Giao,
là 2 người bạn thân từng hát chung với nhau trên rất nhiều chương trình
phát thanh và truyền hình tại Sài Gòn.
Kim Tước, Quỳnh Giao, Mai Hương, Duy Trác Tìm Nhau Bốn Mùa
Ngoài ra CD mang tựa đề “Tìm Nhau Bốn Mùa” này còn có sự cộng tác đặc
biệt của nam ca sĩ Duy Trác. Đa số những nhạc phẩm Mai Hương trình bầy
trong những CD này là những nhạc phẩm tiền chiến, rất thích hợp với
tiếng hát của cô vì
“tôi cảm thấy cái giọng của tôi thích hợp với
nhạc tiền chiến, tôi lại yêu thích nhạc tiền chiến và các nhạc sĩ tiền
chiến thành ra mình cảm thấy hợp thì mình hay hát”.
Ca sĩ Mai Hương trong lần đầu được gặp nhạc sĩ Văn Cao
Ngoài nhạc tiền chiến gắn bó với tiếng hát mình, Mai Hương còn có khả
năng trình bầy được nhiều loại nhạc khác, nhất là trong thời gian cô
cộng tác với những đài phát thanh ở Sài Gòn. Vì vậy Mai Hương đã từng
hát trong những chương trình dạ vũ qua đủ mọi thể điệu. Tuy nhiên cô đưa
ra nhận xét:
“muốn thưởng thức hoặc muốn nghe lời hát hay, ý nhạc
đẹp thì nên nghe khi không có khiêu vũ thì người ta mới chú tâm nghe
được cái hay, cái đẹp của bài hát đó. Còn nếu vào phòng trà hay dancing
thì người ta mải để ý nhảy nhót, hay truyện trò, uống nước nọ kia, nên
đâu có biết bài hát đó ra làm sao”.
Cuộc sống êm đềm của Mai Hương cứ thế trôi qua trong những ngày hạnh
phúc bên cạnh người bạn trăm năm trên vùng đồi Rowland Heights thơ mộng,
là nơi cô tìm được sự thanh thảnh cho tâm hồn với những sinh hoạt bình
thường của một ngày trong cuộc sống của một người phụ nữ đảm đang.
Sau gần 60 năm sống hạnh phúc bên nhau, cặp vợ chồng Mai Hương –
Trương Dục có thể được coi là một trong những cặp vợ chồng nghệ sĩ sống
bền bỉ với nhau nhất. Điều đó đáng để cho Mai Hương tự hào về niềm hạnh
phúc của mình.
Đại gia đình ca sĩ Mai Hương
Bây giờ ở trên đất Mỹ xa xôi, mỗi khi hồi tưởng về Việt Nam, Mai
Hương không tránh được những bồi hồi khi nhớ về những ngày cô cho là đẹp
nhất, là thời gian tiếng hát cô cùng những nghệ sĩ đồng lứa tuổi cũng
như những nghệ sĩ thuộc lớp trước đã tạo cho nền tân nhạc Việt Nam được
một thời kỳ vàng son qua làn sóng điện.
Theo Tivi Tuần San
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire